Rus enerji şirketi Gazprom, ödemeleri ruble cinsinden yapmayı reddetmelerinin ardından Polonya ve Bulgaristan'a doğal gaz akışını kesti. Avrupa Komisyonu kararı "şantaj aracı" olarak nitelendirdi
Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş 60 günü aşkın bir süredir devam ederken, Rus doğalgaz ve enerji şirketi Gazprom'dan bir açıklama geldi. Gazprom, bugün yaptığı açıklamada Bulgaristan ve Polonya’ya gaz akışının kesildiğini duyurdu. Şirket tarafından yapılan açıklamada iki ülkenin ruble ile ödeme yapmadığı için gaz akışının kesildiği belirtildi.
24 Şubat’tan beri Ukrayna’yı işgal eden Rusya, Avrupa’nın en büyük gaz sağlayıcısı olarak bilinirken, Polonya ve Bulgaristan, doğalgazı kesilen ilk ülkeler oldu.
Savaş devam ederken, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ruble ile ödeme yapılmasını istemişti. Polonya, Rusya’dan satın aldığı gaz için ruble ile ödeme yapmayacağını açıklamış ve bu yılın sonunda Gazprom ile anlaşma süresi bitince anlaşmanın yenilenmeyeceğini duyurmuştu.
Rusya‘ya Ukrayna’ya yönelik saldırıları nedeniyle yaptırım uygulayan ve Ukrayna’ya silah desteği sağlayan Polonya, Rusya tarafından “dost olmayan ülkeler” statüsüne alınmıştı.
Gazprom ise, 31 Mart'ta açıklanan ve “dost olmayan ülkelerin” Rus gazı için ruble olarak ödeme yapması koşulunu getirmesi sonrası Polonya'da devlete ait petrol ve gaz şirketi PGNiG, Rus gazı için Ruble cinsinden ödeme yapmayı reddetti. PGNİG, Ruble cinsinden ödeme yapmayı reddetmesi sonrası Gazprom’un Yamal-Avrupa doğal gaz boru hattı üzerinden yaptığı gaz akışını keseceğini bildirdi. PGNiG, Yamal Sözleşmesine göre gaz akışını eski haline getirmek için adımlar atacağını ve tedariklerin durdurulmasının sözleşmenin ihlali olduğunu belirtti. PGNiG, sözleşmenin ihlali nedeniyle tazminat talep etme hakkına sahip olduğunu aktardı.
PGNiG, yeraltı gaz deposunun neredeyse yüzde 80 dolu olduğunu ve yaz mevsiminin gelmesi ile doğal gaza olan talebin daha düşük olacağını ifade etti.
Polonya ve Bulgaristan'daki enerji dağıtım şirketleri ise Rus gazının kesileceğine dair önceden kendilerine resmi bildirim yapılmadığını söyledi.
Bulgaristan Enerji Bakanı Alexander Nikolov bu sabah, ülkenin halihazırda Nisan ayı gaz teslimatının tüm ödemesini yaptığını söyledi ve Gazprom'u kontratı ihlal etmekle suçladı.
Öte yandan Avrupa Birliği'nin (AB) yürütme organı olan Avrupa Komisyonu da Rusya'ya tepki gösterdi.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, "haksız ve kabul edilemez" olarak değerlendirdiği Rusya'nın doğal gazı kesme kararının "şantaj aracı" olduğunu söyledi.
Ursula von der Leyen, "Rusya, gaz tedarikçisi olarak güvenilmez bir ülke" dedi.
Von der Leyen, AB'nin Rusya'ya karşı planları olduğunu, Avrupa Komisyonu'nun alternatif gaz tedariki ve en iyi depolama seviyelerini sağlama konusunda üye ülkelerle yakın ilişkiyi sürdürdüğünü söyledi.
“DİĞER ÜLKELERE DE DOĞAL GAZI KESERİZ”
Öte yandan Rus enerji devi Gazprom'un Polonya ve Bulgaristan'a doğalgaz tedariğini durdurmasının yankıları sürerken Kremlin sözcüsü Dimitri Peskov, diğer Avrupa Birliği ülkelerini de uyardı.
Peskov, Rusya'ya doğalgaz için rubleyle ödeme yapmamaları halinde diğer Avrupa ülkelerine de doğalgaz akışını kesebileceklerini söyledi.
Rusya’nın doğalgazı bir şantaj aracı olarak kullandığına dair suçlamaları reddeden Peskov, Rusya'nın güvenilir bir tedarikçi olduğunu ancak Devlet Başkanı Vladimir Putin'in geçen ay açıkladığı yeni ödeme sistemine göre doğalgazın rubleyle ödenmesi gerektiğini ifade etti. Rus yetkili, “Ödemede son gün yaklaşırken bazı müşteriler yeni sisteme göre ödeme yapmayı reddederse yeni kararnameler uygulanır. Her şey hesaplandı ve tüm riskler gözden geçirildi” dedi.
Bu hamlenin, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali nedeniyle Batılı devletler tarafından kendisine uygulanan yaptırımlara bugüne kadar verdiği en sert karşılık olduğu düşünülüyor.
